de Muziek Experts afspeellijst
datum: 16/12/2025
uitzending nr: 551
Emily Sandé met haar grootste hit Next To Me die ze zelf heeft geschreven, Van haar eerste plaat Our Version Of Events uit in 2012. In Ierland haalde het de eerste plek en in Nederland de derde plaats.
EERSTE SPREEK
Cultuur (kort)
vanavond over slimme technologie, trage keuzes en de vraag of we echt worden ingehaald door machines, of gewoon door onszelf.
Uitspraak (kort)
en waarom we zo snel verontwaardigd zijn, maar veel minder snel bereid om te kijken of kritiek misschien ergens terecht is.
Co-originele (kort)
Een lied over macht die ooit vanzelfsprekend leek, maar inmiddels schuurt, kraakt en vooral vragen oproept over wie hier nu eigenlijk de touwtjes in handen heeft.
Hitmix
We maken vanavond een beginnetje aan de kerstsfeer, maar houden het ook nog luchtig en sfeervol voor wie niet zo erg van kerst houd, met golden oldies en Prachtig nieuwerwetse zang.
The Rolling Stones met Under My Thumb. een nummer uit 1966, van het album Aftermath. De titel staat voor macht en controle over een ander, een gedachte die in de jaren zestig anders klonk dan nu. Wat toen vanzelfsprekend leek, voelt vandaag een stuk ongemakkelijker, zeker in relaties die inmiddels gelijkwaardiger zijn geworden.
En dan nu gecoverd door Streetheart, een Canadese rockband die bekendstaat om stevige, melodieuze rock en sterke zang. Hun uitvoering is directer en zwaarder aangezet, met meer nadruk op spanning dan op speelsheid. Daardoor krijgt het nummer een andere lading: minder bravoure, meer confrontatie. Juist die benadering maakt deze cover voor veel liefhebbers een van de meest overtuigende versies buiten het origineel.
CULTUUR
Introductie [Bas]
Zullen we het eens niet hebben over achteruitgang, maar over volwassenwording. Niet over verlies, maar over keuze. Want elke keer als iets nieuws opduikt, roepen we collectief: dit gaat fout. Dat deden we bij de radio, bij televisie, bij internet, bij de rekenmachine en ja hoor, zelfs bij het balpengebruik op school. En toch staan we hier nog steeds, niet als zombies maar als mensen die zich aanpassen.
Technologie is geen vijand, het is gereedschap. Een hamer slaat geen duim kapot zonder een hand die ’m verkeerd vasthoudt. Het probleem is dus niet dat middelen slimmer worden, maar dat we te weinig investeren in hoe we ermee omgaan. Dáár zit de winst. Onderwijs dat niet alleen kennis overdraagt, maar ook oordeel, ethiek en nieuwsgierigheid. Digitale middelen die tijd vrijmaken om na te denken, te praten en te creëren, in plaats van alles dicht te plakken met angst.
De mens is geen robot-in-wording, maar een maker met verantwoordelijkheid. Vooruitgang hoeft geen glijbaan naar controle te zijn, het kan ook een trap omhoog zijn. Mits we durven sturen, begrenzen en onderwijzen. Niet alles wat kan, moet. Maar wat we kiezen, mogen we wél beter doen. En dat begint niet bij verbieden, maar bij vertrouwen.
Titel
De digitale samenleving begint te donkere schaduwen te vertonen die voor ons nadelig gaan uitpakken
Cultuur [Piet]
Enkele zaken vullen vaak het nieuws naast de gebruikelijke bak ellende als politieke verwikkelingen, oorlogen en de her en der ongelukken in de eigen Nederlandse leef- en woonsfeer. Hoeveel jaar zijn er al niet publicaties over de achteruitgang en problematiek in het onderwijs en over de nieuwste ontwikkelingen op het digitale vlak van de toenemende intelligentie van apparatuur.
Zoals de uitvinding van de virtual reality bril die enkele jaren geleden niet aansloeg. Te duur en je gaat toch niet met een bril op lopen als je ogen nog goed zijn. Hoogstens gebruikte men die bij overleggen en dan kon je er foto’s mee maken of mee appen. Al heel fantastisch. Nu is die bril, naast de AI-gekte, een volgend fenomeen dat omarmd dient te worden. Zal dat lukken en heeft binnenkort eenieder zo’n ding op het hoofd? Want geïntegreerd met die AI-mogelijkheden kun je nu met deze tweede generatie computerbrillen veel meer. Je hoeft maar een vraag te stellen en het antwoord floept in no-time op je brillenglazen. Je kunt ongemerkt alles filmen op je weg en in je leven. Zo, iedereen is meteen een spion. Op weg naar de totalitaire staat mensen?
In het onderwijs schijnt er nauwelijks nog goede kennis te zijn om essentiële kundes bij te brengen als lezen, schrijven, praten, rekenen, topografie en geschiedenissen uit het verleden om van te leren. De boekenmakers krijgen er van langs, de leraren krijgen wat geld erbij en de kinderen missen een spanningsboog om voor hun eigen onderwijs te gaan door de constante inbreuk van de telefoon, die daar al lang niet meer voor wordt gebruikt als u begrijpt wat ik bedoel. Met verbieden voor jeugdige personen, vanaf welke leeftijd dan ook, valt dit tij niet te keren. Ontwijkingen van deze regel zoek je op internet. Daar gaan die kinderen heus wel achteraan.
Ik zal een toekomstscenario duiden wat de achteruitgang van de mens vergroot, want alle klachten over het dalende niveau van het onderwijs zullen worden ondervangen door het volgende. Een voorbeeld is de steeds verder geautomatiseerde supermarkt. In deze supermarkten kom je nauwelijks personeel tegen. Je hoeft alleen met de smartcard de deur te openen, QR-codes in te typen en de elektronische rekening op te slaan. Waarom zou je dan nog moeten praten of zinnen van meer dan twee woorden moeten lezen? Of hoofdrekenen? Al die kunde is bijna verdwenen en niet meer nodig.
Velen lopen al met een koptelefoon en beeldscherm over straat. Er zijn gevallen van aangereden levende zombies die niet eens wisten dat ze een straat overstaken of dat er een vijver voor hun voeten opdook. Dit systeem is al jaren in gang in China. Straks hoef je geen diploma meer te overleggen, maar word je getest en geplaatst waar de leiding je inzet. Met een opleidinkje voor wat er van je verwacht wordt. Misschien bestaat de tv niet meer en kijk je thuis alleen nog content vanuit de leiding of je baas. Weg individu, persoonlijkheid. Er zijn geen robotten meer nodig, want de mens is al tot robot gemaakt. Wel zo handig en veel goedkoper. Weer wil ik u melden: let op uw saeck!
U hoorde een lied uit 1937, geschreven door Irving Berlin. Maar Ella Fitzgerald en Louis Armstrong namen het later samen op en gaven het een nieuwe lading. De tekst is simpel: liefde als bescherming tegen kou, letterlijk en figuurlijk. Geen kerstklokken, geen sneeuwpoëzie, maar warmte door samenzijn. De kracht zit in het contrast tussen Ella’s helderheid en Armstrongs doorleefde stem. Tijdloos, omdat het gevoel herkenbaar blijft. I’ve got my love to keep me warm
GETEKEND LOESJE
Datum
16/12/2025
Tekst
Tussen Sinterklaas en Kerst..
ben ik even nergens voor gekleed
En dan nogmaals dat prachtige koppel, en daarvoor gaan we gaan terug naar het Great American Songbook. Geschreven door George en Ira Gershwin in 1930. Een lied over samen op pad gaan, letterlijk wandelen, figuurlijk verbinden. Licht van toon, sterk in melodie. In deze uitvoering hoor je twee iconen die elkaar ruimte geven. Geen haast, geen drama, alleen timing en vertrouwen. Would You Like to Take a Walk, Ella Fitzgerald en Louis Armstrong.
Een instrumentaal stuk van deze later doorgebroken topgitarist. Hij werd gevraagd om in Deep Purple de vertrokken Ritchie Blackmore te vervangen vanwege zijn sublieme gitaarbeheersing. Hij maakte eerst enkele instrumentale rockplaten, waarop bv. dit nummer van zijn CD Split Decision uit 2002, Clear Memories.
Deze vlotte soulgroep maakt je blij met hun sound. En dan ook nog met zo’n blijmakende titel
als dit Baby, Now That I Found You. Hun eerste hit in 1967, die de 13e plaats haalde in de Top-40.
The Foundations!
PIETS UITSPRAAK
Introductie [Bas]
Zonder met namen of papieren te zwaaien eerst dit.
We zijn collectief te goed geworden in het wegwuiven van kritiek. Alles wat schuurt, noemen we machtsspel of framing. Maar kritiek is niet altijd vijandig. Soms is het een alarmbel, en die negeren we graag omdat hij oncomfortabel klinkt.
Europa is niet zwak, maar wel traag. Niet stuurloos, maar verstopt achter procedures, overlegtafels en morele verklaringen die weinig veranderen. We willen tegelijk gids, geweten en grootmacht zijn, maar durven zelden echt te kiezen. Dat is geen verhevenheid, dat is besluiteloosheid met een nette verpakking.
Wie dat benoemt, hoeft Europa niet te kleineren. Die legt een vinger op een zere plek: daadkracht verdampt hier te vaak in compromissen die niemand pijn doen en niemand helpen. Intussen dendert de wereld door, zonder te wachten tot wij er klaar voor zijn.
De oplossing zit niet in verontwaardiging of borstklopperij, maar in scherpte. Minder praten over waarden, meer laten zien dat ze standhouden onder druk. Minder uitleg, meer actie. Europa hoeft niet luider te worden, maar duidelijker. En vooral: sneller.
Titel
Europa en Verenigde Staten waren twee handen op een buik
Uitspraak [Piet]
Dat de leiding van de VS nu met een soort statement is gekomen over de toestand van Europa, in allerlei zinnen in overdrachtelijke betekenis, heeft eigenlijk nul en generlei waarde voor ons Europeanen. Er zal wel wat tijd aan besteed zijn toen Trump weer een ingeving kreeg tijdens zijn nachtmerries. Zijn vazallen laten hem er een handtekening onder zetten en dan hebben die lui weer nieuwsaandacht gegenereerd.
Deze zogenoemde Veiligheidsstrategie bevat alinea’s met uitspraken over Europa die net zo goed passen op de VS zelf. Europa zou heden ten dage stuurloos zijn, geestelijk afgegleden en zwak in economische zin. Kortom, ons relatief kleine continent met toch zo’n 500 miljoen inwoners doet er minder of niet meer toe. Alsof het belangrijk is om Europa buiten de deur te zetten zoals Wilma van Fred Flintstone deed met hun huisdino. En die er toch bij het gezin hoorde. De VS menen zonder Europa beter te kunnen wedijveren met de grootmachten China en Rusland.
Nu eerst even over de overeenkomsten tussen de VS en de EU. Daar hebben we meer aan dan aan het verdeel en heers documentje dat de vazallen nu hebben uitgebraakt. Het enige doel is om een wig te slaan en kritiek te geven, vanuit de VS naar de EU toe. Oh wee als Europa dit eens andersom zou doen. Dan zijn het ineens te vergaande argumenten, klopt het niet en moeten we bang zijn voor sancties, zoals verhoging van belastingen op Europese waar.
Was dit maar waar, maar dat is het niet. De VS hebben een bond van 50 staten met elk hun eigen wetten en regels. Dit land is gegroeid van 13 staten in 1777 naar deze 50 staten. In het begin riep Texas zich zelfs als One Star State uit als onafhankelijk land. Maar het bleek beter om op veel gebieden akkoorden te sluiten met vergelijkbare andere staten van de Verenigde Staten. Dat is eigenlijk geen oorspronkelijke naam. Dan zouden wij na de Zeven Provinciën nu de Twaalf Provinciën heten.
Hier de overeenkomsten, inclusief de essentiële verschillen, die wij nu als tegenwicht moeten benoemen en onderbouwen, in plaats van collectief te schrikken van wat er nu weer via Trump en de zijnen op ons afkomt. De EU en de VS zijn beide statenbonden. In de EU is veel georganiseerd overleg en daarom zijn veel besluiten en wetten gelijk. Goed toch zou je zeggen. In de VS zijn de staten verschillender qua rechtssysteem. Denk aan wetten rond de doodstraf en het wel of niet toestaan van abortus. Beide gebieden bestaan dankzij het werk van de oorspronkelijke bewoners en later de ingehaalde migranten.
Een verschil is dat de migranten die de VS oprichtten zich eerst probeerden te ontdoen van de oorspronkelijke bewoners. Dat proberen ze nu opnieuw, via nieuw racisme en door gesettelde Amerikanen die afwijken van de gemiddelde redneck het land uit te gooien. De EU heeft ook problemen met migratie, maar gaat daar doorgaans genuanceerder mee om. Deze mensen zijn vaak belangrijk voor ondersteunende diensten in Europa. De regering Trump maakte bij dit uitgooi-protocol zelfs een uitzondering voor geïmmigreerde buitenlanders die belangrijk zijn voor de agrarische sector en de voedselvoorziening.
Hun plannen zijn dus niet altijd sterk of logisch. Europa moet daarom sterker reageren door eigen kracht in te zetten en dit Veiligheidsplan te zien als een concurrentiestrijd die economisch lijkt. Als Europa verzwakt en industrie verliest, dan heeft die vazallenkliek zijn zin. Achter zo’n zwak gefundeerd USA-Veiligheidsplan zit natuurlijk een ander, vooral economisch MAGA-plan. Tijd dus om na de periode van Twee Handen Op Eén Buik te kiezen voor Twee Eigen Handen Op Eigen Buik En Hart. Stel het op en ga ervoor, Europa!
Opgenomen in 1963. Geschreven door Brian Wilson en Mike Love. Kerstmuziek verpakt als surfrock. De slee van de kerstman wordt hier een hot rod. Strak ritme, falsetkoortjes, Californische sound. Inhoudelijk luchtig, muzikaal vernieuwend voor een kerstplaat in die tijd. Het nummer groeide uit tot een vaste waarde in decemberlijsten, zonder zijn jaren-60-energie te verliezen.
Uit 2020. Ilse DeLange en JB Meijers laten hier het grote kerstgevoel los. Geen spektakel, wel verstilling. De tekst draait om wat dichtbij is, niet om wat ontbreekt. Folk, country-invloeden, sober geproduceerd. Past bij hun stijl: verhalen vertellen zonder opsmuk. The Common Linnets treden nog geregeld op, vooral in Nederland en Duitsland, maar rond de feestdagen meestal zonder vaste tour.
En dan nu de Top 40 classic ook van The Common Linnets, met We dont make the wind blow, een nummer uit 2014, geschreven na hun Eurovisie-succes. De tekst gaat over loslaten en accepteren dat je niet alles kunt sturen. Relaties, keuzes, omstandigheden. Folk en country als drager, sober en direct.
Toen dit lied in de Nederlandse Top 40 stond, werd die lijst gepresenteerd door Jeroen Nieuwenhuize, op Radio 538.
Roel C Verburg hoort stemmen in zijn hoofd, en één daarvan blijkt zijn vrouw, of hij daar nou zou blij mee is … dat betwijfel ik.
De eerste band van René Nodelijk, een van de godfathers van de Nederpop, was deze groep René And his Alligators. U hoort zo Ain’t gonna kiss ya. Deze band was een van de Nederlandse Shadows lookalikes, die wel ook nog eigen nummers speelden. Meestal instrumentaal. Later richtte hij nog Sweet Nothing en Toby Collar op en ook de band Renée met zangeres Anja Exterkate, zijn vrouw. Over deze bands meer in de volgende weken van uw Muziek Experts.
AFSLUITING
Muziek
Uitzending 551 bracht een muzikale mix van oud en nieuw, waarin sfeer en betekenis centraal stonden. Ingetogen nummers wisselden af met herkenbare klassiekers, sommige tijdloos, andere duidelijk anders beluisterd dan vroeger. De kerstsfeer werd voorzichtig aangeraakt, zonder overdaad, met muziek die ruimte liet voor reflectie, warmte en herkenning.
Columns
In de columns werd kritisch gekeken naar onze omgang met vooruitgang en macht. Technologie kwam voorbij als hulpmiddel, niet als vijand, en kritiek als iets dat we te snel afwijzen. Zowel in cultuur als in uitspraak draaide het om verantwoordelijkheid, traagheid en het gebrek aan echte keuzes. Minder verontwaardiging, meer nadenken over wie stuurt en waarom.
Programma info
De Muziek Experts brachten ook deze week weer muziek, duiding en rust in een drukke tijd. Volgende week volgt de kerstspecial, met extra aandacht voor sfeer, betekenis en muziek die past bij de afsluiting van het jaar.